Er is meer dat ons verbint dan dat ons scheidt

16 mei 2023

|

Artikel geschreven door Nora Pauwels

Onze collega’s Kaat Torfs, Daniëlle Wopereis en Nora Boukan trokken eind februari naar het verre India voor Youth 4 Change en School 2 School. Deze twee educatieve projecten moedigen jongeren aan om in dialoog te treden met andere culturen en zo echte wereldburgers te worden. “Ondanks de grote afstand, merkte iedereen al snel dat we niet zo veel van elkaar verschillen”, aldus Nora.

.

VIA Don Bosco werkt al tien jaar lang samen met enkele partners in India, waaronder ook SURABI, een ngo van de salesiaanse provincie Chennai. Samen organiseren we verschillende projecten rond wereldburgerschapseducatie die jongeren in staat stellen om verantwoordelijke, kritische en actieve wereldburgers te worden die bijdragen aan een meer duurzame, inclusieve en rechtvaardige wereld.   

“Youth 4 Change is geen inleefreis, maar een evenwaardige uitwisseling tussen twee groepen”

Een van die projecten is Youth 4 Change. Daniëlle, wereldburgerschapscoach bij VIA Don Bosco, is hier medeverantwoordelijke voor. Daarom trok ze, samen met negen leerlingen en drie leerkrachten van het Sint-Calasanzinstituut te Nijlen voor twaalf dagen naar de zuidelijke staat Tamil Nadu.

“Youth 4 Change is een tweejarig traject dat een Belgische en Indiase School aan elkaar koppelt”, legt Daniëlle uit. “Daarbij gaan leerlingen van het vierde of vijfde middelbaar de dialoog aan met een (klas)groep in het buitenland. Beide groepen volgen twee jaar lang dezelfde workshops, bijvoorbeeld over normen en waarden, en werken allebei aan enkele projecten naar keuze rond de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s).”

In België gingen de leerlingen dit jaar aan de slag met een project rond gendergelijkheid door een kastje op school te vullen met maandverband en zo menstruatiearmoede tegen te gaan. In India werd gewerkt aan de SDG ‘schoon water en sanitair’, en werd gezocht naar mogelijkheden om de lage toiletcapaciteit in de school te verhogen.

Die gelijkaardige voorbereiding in beide landen, is volgens Kaat de kracht van dit project. Ze is de coördinator van onze binnen- en buitenlandse projecten. “Bij een gewone inleefreis gaan Belgische jongeren een andere cultuur vaak ‘ontdekken’. Bij Youth 4 Change gaat het om een evenwaardige ervaring langs beide kanten, waarbij de jongeren van elkaar leren en zowel voor, na als tijdens de reis met elkaar uitwisselen over hun inzet voor een betere wereld.”

De leerlingen hebben de reis trouwens zelf gefinancierd, door fondsen te werven via een jongerenfuif, soepverkoop en quizavond. “De ontmoeting is goed verlopen”, vult Daniëlle aan. “De Indiase en Belgische jongeren waren blij om elkaar eindelijk in het echt te zien. Ze gingen op een open manier met elkaar om, zonder vooroordelen. Zo merkten de Belgische jongeren bijvoorbeeld op dat de Indiase jongeren vaak ambitieuzer zijn, en daar haalden ze inspiratie uit. Verder werden er vooral heel wat gelijkenissen ontdekt.”

.

Interculturele uitwisseling tijdens Youth 4 Change
Daniëlle et Nora avec l’un des clubs School 2 School.

“Met School 2 School leer je van elkaar, met elkaar en over elkaar”

Ook wereldburgerschapscoach Nora trok eind februari naar het zuiden van India. Dat deed ze voor het  wereldburgerschapsproject School 2 School. Ze bezocht vijf scholen die reeds deelnemen om na te gaan of alles goed verloopt, alsook zeven nieuwe scholen die interesse tonen om deel te nemen.

“Bij School 2 School worden een Belgische en Indiase school aan elkaar gematcht op basis van gelijkaardige kenmerken om zo een scholenband te creëren. Bijvoorbeeld: twee scholen die zich inzetten voor het klimaat”, legt ze uit. “Maar verder is elke scholenband uniek. Het kan beginnen met enkele klassen, maar ook ouders kunnen deelnemen. Het belangrijkste is dat ze samen activiteiten uitwerken rond gemeenschappelijke thema’s die ze zelf bepalen, zoals elkaars culturen, de verschillen in het onderwijssysteem, de gevolgen van de coronapandemie, …. Zo leren de scholen niet alleen van elkaar, maar ook over elkaar én met elkaar.”

Die actieve inbreng van beide kanten vormt volgens Nora bovendien een sleutel tot solidariteit, een van de belangrijkste doelen van wereldburgerschapseducatie. “School 2 School brengt de wereld in je klas”, legt ze uit. “Zo krijgt ‘de ander’ een gezicht en worden vooroordelen doorprikt. Want de leerlingen merkten vaak al snel dat die ‘ander’ eigenlijk helemaal niet zo anders is, ondanks de verschillen. En gelukkig bestaan die verschillen ook. Anders zou het leven best saai zijn.”

“Dit project is een geweldig initiatief om verschillende scholen in de wereld met elkaar in contact te brengen en zo ideeën over onderwijs en cultuur uit te wisselen”, reageert ook een van de Indiase leerkrachten. “Ik wens dat alle scholen deze kans krijgen om samen te groeien in liefde en zorg.”

“De wereld is een dorp”

Dat gevoel van verbondenheid is waar het bij wereldburgerschapseducatie vaak om draait: het leggen van verbanden tussen jezelf en anderen, dichtbij en ver weg. “Waar we ook wonen – en of we nu jong, oud, dik, dun, gelovig of ongelovig zijn – we zijn allemaal weleens eenzaam, boos, bang of verdrietig. We hebben allemaal een passie. We eten, slapen en werken, en hebben graag mensen om ons heen. We ervaren liefde, en voelen ons gebroken wanneer we een dierbare verliezen. Hoewel onze levens er van buitenaf anders uitzien, voelt het binnenin hetzelfde”, vult Daniëlle aan. “Dat is zo eigen aan ons menszijn.”

“Als wereldburger is het belangrijk om dit te beseffen”, kan Kaat beamen. “Dat er meer is dat ons verbindt, dan dat ons scheidt. We leven allemaal onder dezelfde zon, we ademen allemaal dezelfde lucht in. Als meer mensen dat écht zouden begrijpen, zouden er minder conflicten bestaan.”

Nora sluit af: “De wereld is een dorp. Zeker nu globalisering toeneemt, komen we steeds vaker met elkaar in contact op economisch, cultureel en politiek vlak. Daarom is wederzijds begrip en respect voor diverse contexten superbelangrijk.Dat willen we met onze projecten ook duidelijk maken bij de jongeren.”