Le mythe du numérique

.

.

In normale tijden organiseert onze dienst WBE een groot aantal activiteiten met talrijke Belgische scholen (animaties, coachingsessies, interculturele uitwisselingsreizen, …) maar tijdens corona moest alles geannuleerd worden. Om de leerkrachten zo goed mogelijk te helpen om met deze bijzondere situatie om te gaan, hebben we ervoor gekozen ons pedagogisch aanbod uit te breiden. We hebben meer bepaald verschillende online opleidingen vrijgegeven en we hebben een nieuwe inspiratiegids ontwikkeld: Corona: nu en later, hier en wereldwijd. Op basis van activiteiten, tips en getuigenissen van leerlingen wereldwijd, biedt deze gids handvaten om de impact van het virus bespreekbaar te maken in de klas. Op deze manier kunnen jongeren gedachten uitwisselen en delen hoe ze de situatie ervaren.

Op basis van verschillende enquêtes bij jongeren in België, hebben we nagedacht over het gebruik van digitale tools in het onderwijs. Eén van onze belangrijkste conclusies is dat de scholen reële middelen moeten krijgen om de afwezigheid van klassikale lessen te compenseren. Maar hoe moet hiervoor gezorgd worden? Onze dienst heeft verschillende mogelijke oplossingen geïdentificeerd: de ontwikkeling van een echte digitale strategie die rekening houdt met de behoeften van het onderwijzend personeel en met de specifieke kenmerken van elk vak. Alsook de organisatie van de opleidingstijd voor de leerkrachten en het ter beschikking stellen van computers voor elke leerling met specifiek aangepaste software.

Het afstandsonderwijs zal echter het klassieke onderwijs nooit volledig vervangen. Dit is het geval voor het algemeen onderwijs, maar des te meer ook voor het beroepsonderwijs en het technisch onderwijs. Onze toekomstige elektriciens en bloemisten moeten hun vak immers leren in de werkplaatsen, met het gepaste materiaal en met leerkrachten om hen te begeleiden in hun leerproces. Dit geldt ook voor andere sectoren zoals de horeca, de landbouw, het kappersvak, de industrie, de toegepaste kunsten en de persoonlijke dienstverlening.

Onze uitwisselingen van de laatste maanden met leerkrachten hebben de resultaten van verschillende studies bevestigd: er bestaat wel degelijk een digitale kloof, zowel sociaal als tussen de generaties. Niet alle leerlingen staan op gelijke voet wat het digitale betreft en er is vaak sprake van een achterstand bij leerlingen uit de meest kwetsbare gezinnen.

Hoewel 94% van de jongeren een smartphone bezit, is het gebruik ervan niet aangepast aan het afstandsonderwijs. Een online les volgen via een draagbare telefoon is perfect haalbaar, maar programma’s als Microsoft Word of online samenwerkingsplatforms gebruiken is dat veel minder. De cijfers tonen ook aan dat ongeveer 40% van de jongeren geen toegang heeft tot een computer, mobiel of vast, en zij die er wel toegang toe hebben, moeten die vaak delen met familieleden, wat hun leerprestaties beïnvloedt. Dat zijn dus evenveel jongeren die in de huidige omstandigheden moeite hebben om de schoolprogramma’s te volgen.

Na corona stellen we vast dat de motivatie van de leerkrachten en hun directie wel degelijk intact gebleven is. Samen zijn we vastberaden de jongeren te blijven begeleiden in het verwerven van kennis, vaardigheden en attitudes die hen zullen toelaten naar hun eigen beeld een duurzamere wereld op te bouwen. Met de terugkeer van de lente hebben de leerlingen meer dan ooit zin in sociale contacten, maar ook in leren en ondernemen.